Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы башлыгы Җәббаров: Татарстанда 2025 елда авыл хуҗалыгы продукциясенең тулаем күләме 401,3 млрд сум тәшкил итәчәк

Татарстанда 2025 елда авыл хуҗалыгы продукциясенең тулаем күләме, бәяләүләр буенча, 401,3 млрд сум тәшкил итәчәк, үсеш - 107%. Бу хакта бүген Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары – Татарстан Республикасы авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры Марат Җәббаров Татарстан Республикасы Хөкүмәте Йортында узган киңәшмәдә хәбәр итте.

Киңәшмәне Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов үткәрде. Чара гадәттәгечә барлык муниципаль районнар белән видеоконференцэлемтә режимында узды.

"Җитештерүнең тотрыклы уңай динамикасы - бу, беренче чиратта, безнең аграрийларның көндәлек фидакарь хезмәте һәм республика җитәкчелеге тарафыннан авыл икътисадына эзлекле ярдәм күрсәтү нәтиҗәсе, шулай ук авыл халкының тормышына һәм хезмәтенә даими игътибар, диде Марат Җәббаров.

Россия Федерациясе Авыл хуҗалыгы министрлыгы һәм Татарстан Республикасы Хөкүмәте арасындагы килешүләр кысаларында төп җитештерү күрсәткечләренә тулысынча ирешелде, дип ассызыклады ул. Игенчелек тармагы өчен елны уңай дип бәяләргә була, диде Марат Җәббаров.

Игенчелек продукциясе буенча – бөртекле ашлык 4,6 млн тонна җитештерелгән (ашлык кукурузын да кертеп), уңдырышлылык – 35,8 ц/га, майлы культуралар – 1 млн тонна, уңдырышлылык – 16,5 ц/га, шикәр чөгендере – 2,3 млн тонна, уңдырышлылык – 432 ц/га, бәрәңге – 1 млн тонна һәм яшелчәләр – 277 мең тонна азык әзерләнгән, 1,7 млн тонна терлек азыгы берәмлеге әзерләнгән.

"Быел чәчүлек мәйданнары структурасында сизелерлек үзгәрешләр булды. Бөртеклеләр мәйданы майлы культуралар файдасына 90 мең гектарга кимеде", - дип билгеләп үтте Марат Җәббаров.

Ашлык җитештерү буенча өч район бар - тулаем җыем буенча лидерлар. Бу - Буа, Тәтеш һәм Арча районнары. Бөртекле культуралар уңышы буенча Тәтеш, Кукмара һәм Аксубай районнары алдынгылар рәтендә.

Республикада шикәр чөгендерен эшкәртү дәвам итә. Бүгенгә 1 млн 510 мең тонна шикәр чөгендере эшкәртелгән, сезон башыннан 209 мең тонна шикәр җитештерелгән. Кагатлардан 600 мең тоннадан артык чимал чыгарасы бар әле.

Терлекчелек тармагын үстерү йомгаклары турында сөйләгәндә, министр: "Быел 2 млн 370 мең тонна сөт җитештерәбез, үсеш 82 мең тонна тәшкил итә, яисә 2024 елга карата 103,6%. Йомырка җитештерү 1,5% үсеш белән көтелә - 1 млрд. 631 млн. данә. Терлек һәм кош-кортны тере үлчәмдә җитештерү фаразы - 525 мең тонна, 2024 елга карата 102,9%. Республика үзен терлекчелек продукциясе белән тулысынча тәэмин итә. Җан башына сөт буенча - 61%ка, ит буенча - 18%ка, йомырка буенча 32%ка күбрәк җитештерәбез. Сөт җитештерү үсешенең бер ноктасы - сөт комплекслары төзү».

Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы башлыгы терлек азыгы үзәкләрен оештыруның өстенлекле юнәлеш булуын искәртте. Бүген 24 районда 58 терлек азыгы үзәге эшли, алар авыл хуҗалыгы оешмаларында 215 мең баштан артык терлеккә хезмәт күрсәтә. Шулардан быел 13,8 мең башка исәпләнгән 5 терлек азыгы үзәге файдалануга тапшырылган. Бүгенге көндә Арча, Әтнә һәм Саба районнарында өч терлек азыгы үзәге төзелә.

Министр муниципаль районнар башлыкларына 2026 елга терлек азыгы үзәкләре төзүне планлаштыруларын сорап мөрәҗәгать итте. Ул искәрткәнчә, бу мәсьәләдә республика бюджетыннан дәүләт ярдәме каралган - җайланмалар сатып алуның 50%ы һәм биналар төзелешенә 30%ы кайтарыла.

Министр хәбәр иткәнчә, быел хуҗалыклар 1960 бер. техника сатып алган, шул исәптән 305 трактор, 106 ашлык җыю һәм 33 азык җыю комбайны, суммасы 8,6 млрд. сум.

2025 елда хуҗалыкларга «Техник һәм технологик модернизация» маддәсе кысаларында 2022-2023 елларда сатып алынган техника өчен чыгымнар өлешен каплау буенча дәүләт ярдәме күрсәтелде, 2,2 млрд сум җибәрелде.

"Авырлыкларга карамастан, тармакны модернизацияләүне дәвам итәргә кирәк. Планлы модернизациядән башка без кадрларны җәлеп итә һәм тармакның конкурентлык сәләтен тәэмин итә алмаячакбыз», - диде Марат Җәббаров.

2025 елда тармакта 21 бәхетсезлек очрагы теркәлгән, шуларның 12се җитештерүгә бәйле, шул исәптән өчесе - үлем белән. Бәхетсезлек очракларының гомуми саны артуга карамастан, узган ел белән чагыштырганда үлем очраклары 62%ка кимегән, дип билгеләп үтте Татарстан Республикасы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министрлыгы башлыгы. Агымдагы елда җитештерүдә имгәнүләр арту хезмәтне саклау өлкәсендә эшне көчәйтергә кирәклеген ассызыклый, дип ассызыклады ул.

"Республика «Авыл территорияләрен комплекслы үстерү» дәүләт программасында актив катнаша", - диде Марат Җәббаров. – 2025 елда әлеге программа буенча чараларны финанслауның гомуми күләме 4,1 млрд сум тәшкил итте. Шул исәптән федераль бюджет – 2 472,2 млн сум, Татарстан Республикасы бюджеты – 657,2 млн сум, җирле бюджетлар акчалары – 13,5 млн сум, бюджеттан тыш акчалар – 979 млн сум. Киләсе елда әлеге программа чараларын гамәлгә ашыруга 12,8 млрд сум юнәлдереләчәк».