Рөстәм Миңнеханов Рус теле көнендә: Россиянең мәдәни мирасын саклау һәм популярлаштыру Ватанны саклаучылар елында үзенчәлекле яңгыраш ала

06.06.2025

Бүген Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов Рус теле көненә һәм А.С. Пушкинның тууына 226 ел тулуга багышланган тантаналы чарада сәламләү сүзе белән чыгыш ясады.

Тантаналы чара М.Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театрында узды.

Чарада Татарстан Республикасы Дәүләт Киңәшчесе Минтимер Шәймиев катнашты.

Татарстан Республикасы Рәисе Р. Н. Миңнехановның чыгышы тезислары:

Хөрмәтле тантанада катнашучылар һәм кунаклар! Рус әдәбиятын яратучылар! Кадерле дуслар! Сезне Рус теле көне белән котлыйм. Бу бәйрәм гадел рәвештә бөек рус шагыйре, дөнья әдәбияты классигы Александр Сергеевич Пушкинның туган көнендә билгеләп үтелә. Аның әсәрләре рус традицияләренә, теленә һәм мәдәниятенә хөрмәт һәм мәхәббәт белән сугарылган, рус поэзиясе һәм прозасы үсешенә сизелерлек йогынты ясаган. Аның халык әкиятләренә, былиналарга һәм риваятьләргә мөрәҗәгать итүе - рус тәңгәллегенең аерылгысыз өлеше буларак фольклор мирасын саклауга керткән өлеше. Пушкин, аңлы рәвештә рус телен әдәбиятта куллануны актив алга сөреп, кирәксез чит ил сүзләрен кулланудан качарга омтылган. Бу безнең көннәрдә дә актуаль.

Кичә безнең лидер Владимир Владимирович Путин Рус телен һәм Россия халыклары телләрен яклау өлкәсендә дәүләт сәясәтен гамәлгә ашыру советы утырышында гадел рәвештә билгеләп үткәнчә, рус телен чүпли, үзгәртә торган чит ил алынмаларыннан эзлекле рәвештә котылырга кирәк.

Без Владимир Владимировичка илебезнең милли байлыгы һәм тарихи-мәдәни мирасы булган Россиянең барлык халыклары телләрен һәм телләрнең күптөрлелеген саклау һәм аларга ярдәм итү өчен өстәмә шартлар тудыру кирәклеген таныганы өчен дә рәхмәтле.

Татарстанда рус телен һәм мәдәниятен саклауга һәм аңа ярдәм итүгә аерым игътибар бирелә. «Каравон», «Спас ярминкәсе», «Алексеевские перезвоны», «Кузьминки» бәйрәмнәре – буыннар арасындагы җанлы элемтәнең, Россиянең күп һәммилләтле халкының үзенчәлеген саклауның һәм бердәмлеген ныгытуның ачык мисаллары.

Фәнни һәм мәгариф чаралары, шул исәптән балалар өчен – «Кирилл-Мефодий», «Онегин», «Аксаков» укулары яшь буынга рус әдәбиятының тирәнлекләре тоярга мөмкинлек бирә, туган телгә мәхәббәт тәрбияли.

Рус мәдәниятенең «Пушкин-фест» кебек заманча яшьләр фестивальләре аеруча әһәмиятле. Халыкның кызыксынуын елда-ел арттыра барып, алар рус мәдәниятенең бәһасез мирас, безнең бүгенгебез һәм киләчәгебез булуын күрсәтәләр. Рухи мирасны саклау эшенә зур өлеш керткән җәмәгатьчеләргә, педагогларга һәм мәдәният эшлеклеләренә рәхмәт белдерәсем килә.

Сезнең хезмәтегез милләтара татулыкны ныгытуга, мәдәни диалогны үстерүгә һәм Россиянең чәчәк атуына ярдәм итә. Бүген без мәдәниятне үстерүдә, үсеп килүче буынны тәрбияләүдә иҗтимагый инициативаларның мөһим роле турында фикер алыштык, оешманың һәм аның фикердәшләренең соңгы елда башкарган зур эшенә йомгак ясадык, яңа проектларны гамәлгә ашыру буенча бурычлар куйдык.

Кадерле дуслар! Россиянең мәдәни мирасын саклау һәм популярлаштыру эшчәнлеге илебездә игълан ителгән Ватанны саклаучылар елында үзенчәлекле яңгыраш ала. Традицион фольклорда һәм классикларның әсәрләрендә халкыбызның батырлыгы, батырлыгы, рух көче, фидакарьлеге һәм Ватанга булган мәхәббәте җырлана. Бу мәңгелек кыйммәтләр – безнең ышанычлы таянычыбыз. Рус теле көненә багышланган тантаналарда катнашучыларга бәхет, мәхәббәт, тынычлык һәм иминлек телим.

***

Аннары аеруча зур уңышларга ирешкән җәмәгатьчелек вәкилләрен, мәдәният эшлеклеләрен, педагогларны Россия Федерациясе, Татарстан Республикасы дәүләт бүләкләре һәм Татарстан Республикасы Рәисе Рәхмәт хатлары белән бүләкләү тантанасы булды.

«Россия Федерациясе югары мәктәбенең атказанган хезмәткәре» мактаулы исемен Мөхәммәтшина Резеда Фаил кызы – Казан (Идел буе) федераль университетының Лев Толстой исемендәге Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының рус филологиясе һәм мәдәнияте югары мәктәбе деканы алды.

Татарстан Республикасының «Фидакарь хезмәт өчен» медале - Галимуллина Әлфия Фоат кызы – Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм мәдәниятара багланышлар институтының рус әдәбияты һәм аны укыту методикасы кафедрасы профессоры алды.

«Татарстан Республикасының Атказанган артисты» мактаулы исеме - Бекшаев Данил Петрович-«Салих Сәйдәшев исемендәге Дәүләт Зур концерт залы»ның Татарстан Республикасы Дәүләт камера хоры артисты,

«Татарстан Республикасының Атказанган укытучысы» мактаулы исеме - Гимадиева Рәмзия Габделхак кызы – «Казан педагогика көллияте» ДАҺБУнең рус теле һәм әдәбияты укытучысы;

Прохорова Светлана Владимировна – Чаллы шәһәренең А.С. Пушкин исемендәге 78 нче лицейның рус теле һәм әдәбияты укытучысы;

Шаһзамова Энҗе Фирдәвес кызы – «Сәләтле балалар өчен гуманитар гимназия» ДАҺБУның рус теле һәм әдәбияты укытучысы - Актаныш авылы.

Татарстан Республикасы Рәисенең Рәхмәте - Еркова Лилия Евгеньевна – «Татарстан Республикасы Милли музее» дәүләт бюджет мәгариф учреждениесенең махсус саклау бүлеге өлкән фәнни хезмәткәре;

Чумакова Марина Александровна - Дан Ордены, Кызыл Йолдыз ордены тулы кавалеры П.И. Захаров исемендәге Татарстан Республикасы Алабуга муниципаль районының Олы Шүрнәк урта гомуми белем бирү мәктәбенең башлангыч сыйныфлар укытучысы.


ТР Рәисе Матбугат хезмәте. Елена Бритвина.