Бүген төштән соң Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов Таҗикстан Республикасының Хуҗанд шәһәренә килде. Искәртәбез, Рөстәм Миңнеханов Таҗикстан Республикасына эш сәфәренә килде (2025 елның 1-3 апреле). Хуҗанд халыкара аэропортында Рөстәм Миңнехановны Согдий өлкәсе Рәисе урынбасары Әнвәр Якуби һәм Россиянең Хуҗандтагы Генераль консулы Сергей Ланкин каршы алды. Рөстәм Миңнеханов Согдий өлкәсе Рәисе Раҗаббой Әхмәдзода белән очрашты.
Очрашу барышында Татарстан Рәисе Согдий өлкәсе Рәисенә кунакчыллыгы һәм «Таҗикстан - Татарстан»эшлекле форумында шәхсән катнашуы өчен рәхмәт белдерде.
"Без традицион дустанә Россия-Таҗикстан мөнәсәбәтләре кысаларында Татарстан белән Таҗикстан арасындагы хезмәттәшлекне үстерү мөмкинлеген югары бәялибез. Безнең визитның максаты - тулаем илегез белән сәүдә-икътисадый, фәнни-техник һәм мәдәни хезмәттәшлекне киңәйтү, аерым алганда, Таҗикстан Республикасының шактый сәнәгать һәм аграр потенциалы тупланган Согдий өлкәсе белән», - дип билгеләп үтте Рөстәм Миңнеханов. Бүген Татарстан Таҗикстан базарында алдынгы компанияләрнең катнашуын киңәйтү һәм авыл хуҗалыгыннан алып авыр машина төзелеше продукциясенә кадәр товарлар китерүне арттыру белән кызыксына.
Таҗикстан, үз чиратында, Татарстанга мамык һәм җиңел сәнәгать продукциясе, яшелчә һәм җиләк-җимеш, авыл хуҗалыгы чималының башка төрләрен китерү белән кызыксына. Согдий өлкәсе һәм Хуҗанд шәһәре төньяк Таҗикстанның мөһим сәнәгать, фәнни һәм мәдәни үзәге булып тора. Төбәк икътисадының нигезен төсле һәм сирәк металл рудаларын чыгару һәм баету, машина төзелеше һәм металл эшкәртү, авыл хуҗалыгы һәм сәүдә машиналары төзү, җиңел сәнәгать тәшкил итә, ул шәк һәм мамык җитештерү һәм эшкәртү, келәмнәр, трикотаж һәм тегү әйберләре, күн аяк киеме җитештерү тәшкил итә. Төбәктә авыл хуҗалыгының барлык тармаклары алга киткән, ләкин башлыча - җиләк-җимеш һәм бакча культураларын үстерү.
Уңайлы географик урыны аркасында, Согдий өлкәсе Таҗикстанның төньяк сәүдә капкасы һәм Ферган үзәненең энҗесе булып тора. Өлкә территориясе буйлап бу үзәнлекнең барлык тереклек тәэмин итү системалары: тимер юллар, республикаара газүткәргеч, югары вольтлы электр тапшыру линияләре һәм дәүләтара әһәмияттәге юл уза. Өлкә Таҗикстан икътисады өчен бик мөһим роль уйный. Согдий өлкәсенең тарихи истәлекле урыннары һәм курорт урыннары Россиядән туристларны җәлеп итү үзәгенә әверелергә мөмкин.
Искәртәбез, бүген Татарстан белән Таҗикстан арасында даими рәвештә авиаэлемтә алып барыла. «Казан – Хуҗанд» һәм «Казан – Дүшәнбе» маршрутлары буенча «Уральские авиалинии» һәм «Северный ветер» авиакомпанияләре рейслары ачылган.
Очрашу барышында Раджаббой Әхмәдзода кыскача Согдий өлкәсе икътисады һәм төбәкара дәрәҗәдә хезмәттәшлек ике якны да кызыксындыра торган төп юнәлешләр турында сөйләде. Ул шулай ук хәбәр иткәнчә, Таҗикстан Президенты Эмомали Рахмон инициативасы белән 2022-2026 еллар Сәнәгатьне тизләтелгән үстерү еллары дип игълан ителде. "Авыл хуҗалыгы Таҗикстан икътисадының иң мөһим секторларының берсе булып тора һәм азык-төлек иминлеген тәэмин итүдә һәм эш урыннары булдыруда төп роль уйный, - диде Раҗаббой Әхмәдзода. - Гомумән, халыкның тормышын яхшыртуда. Согдий өлкәсендә авыл хуҗалыгы икътисадый структураның нигезен тәшкил итә - бөртекле культуралар, яшелчәләр, җиләк-җимешләр үстерелә, шулай ук терлекчелек актив үсеш ала. Бу эчке базар ихтыяҗларын тәэмин итеп кенә калмый, ә экспорт өчен һәм агротехнологияләр өлкәсендә хезмәттәшлек өчен сизелерлек мөмкинлекләр дә бирә».
Согдий өлкәсе Рәисе сүзләренчә, агротехнологияләр Татарстан кебек регионнар белән мөнәсәбәтләрне тирәнәйтү контекстында аерым әһәмияткә ия. Ул шулай ук Согдий өлкәсендә яңа җирләрне үзләштерү бара, яңа торак пунктлар төзелә, юлларны төзекләндерү программасы уңышлы гамәлгә ашырыла, дип сөйләде. "Хәзерге шартлар яңа партнерлар эзләүне, уртак инвестицион проектлар эшләүне таләп итә, - диде ул. - Шулай ук инвестицияләр һәм яңа технологияләр җәлеп итү".
Раджаббой Әхмәдзода хәбәр иткәнчә, хәзерге вакытта согдий өлкәсенең ерак һәм якын чит илләр регионнары белән 20дән артык килешүе бар. Россия регионнары, аерым алганда, Оренбург, Саратов, Әстерхан, Иваново, Түбән Новгород өлкәләре, шулай ук Дагыстан Республикасы белән хезмәттәшлек турында килешүләр имзаланган. «Согдий өлкәсенең Россия төбәкләре белән товар әйләнеше елдан - ел арта бара, - дип ассызыклады ул. - Бу - төбәкара хезмәттәшлекне үстерүнең яхшы күрсәткече. Һәм бу Россия Федерациясенең Согдий өлкәсе икътисады өчен стратегик роле турында сөйли».
«Мин, Согдий өлкәсе Рәисе буларак, безнең төбәкләр арасында барлык юнәлешләрдә нәтиҗәле хезмәттәшлекне оештыру өчен күп көч куярга әзер, - дип белдерде Раҗаббой Әхмәдзода. - Рөстәм Нургалиевич, ассызыклап үтәсем килә, без Россия бизнесына, шул исәптән Татарстан Республикасы бизнесына, Согдий өлкәсе территориясендәге эре проектларда катнашу өчен уңай шартлар тудырырга әзер». Очрашу нәтиҗәләре буенча төбәкләр арасында хезмәттәшлек турында килешү әзерләү һәм Татарстан Республикасы һәм Согдий өлкәсе өчен конкрет бурычлар һәм проектлар белән «юл картасы»н эшләү турында карар кабул ителде. Согдий өлкәсе рәисе Раҗаббой Әхмәдзода Татарстан Рәисенә эш программасы ахырында «Арбоб» мәдәният сараенда һәм Хуҗанд кирмәненең мәдәни-тарихи комплексында булырга тәкъдим итте.
Белешмә өчен:
«Арбоб» мәдәният сарае - сарай-парк ансамбле, Гафуриның Хуҗанд районында шәһәр үзәгеннән 6 км ераклыкта урнашкан. Сарай узган гасырның 50 нче елларында Арбоб калкулыгында Санкт-Петербург янындагы Петергоф сарае үрнәгендә төзелгән. Совет чорында бина өлкәнең күмәк хуҗалыкларының административ үзәге сыйфатында хезмәт иткән. Безнең көннәрдә Таҗикстан Президенты карары белән сарай реконструкцияләнгән, фонтаннар челтәре төзелгән. Бүген биредә мәктәп укучылары, студентлар һәм шәһәр халкы өчен экскурсияләр үткәрелә. Согдий өлкәсенә килүче чит ил туристлары өчен «Арбоб» сарае шулай ук төп объект.