Рөстәм Миңнеханов ТР Цифрлы үсеш министрлыгының вәкиллеле утырышында: Ел саен гражданнарның тормыш сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән алгарышлы ИТ-хәл ителешләргә 1 млрд. сум юнәлтәчәкбез

ИТ-сектор үсеше татарстанлыларның тормыш сыйфатын яхшыртты. Бу хакта бүген Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов Татарстан Дәүләт идарәсен цифрлы үстерү, мәгълүмат технологияләре һәм элемтә министрлыгы коллегиясе утырышында белдерде.

Вәкиллекле утырыш ведомствоның 2024 елдагы эш йомгакларына һәм алдагы чорга бурычларына багышланды. Б.Рәмиев исемендәге ИТ-паркта узды (Казан).

Төп нотык белән Татарстан Республикасы дәүләт идарәсен цифрлы үстерү, мәгълүмат ехнологияләре һәм элемтә министры Айрат Хәйруллин чыгыш ясады.  

"Ил җитәкчелеге тарафыннан ИТ-өлкәгә ярдәм итү буенча кабул ителгән карарлар нәтиҗәсендә соңгы 6 елда цифрлаштыру тармагы зур үсеш алды, - диде Рөстәм Миңнеханов. - Узган елда керем 225 млрд сумга кадәр артты, ИТ-компанияләр саны артты. ИТ-секторны үстерү татарстанлыларның тормыш сыйфатын яхшыртты, аларга заманча цифрлы сервислардан файдалану мөмкинлеге бирде».

Рөстәм Миңнеханов хәбәр иткәнчә, 2025 елдан Россиядә яңа илкүләм проект - «Мәгълүматлар икътисады» башлана, ул 2030 елга кадәр гамәлдә булачак.

«Безнең республика аның чараларында максималь катнашырга тиеш, - дип белдерде ул. - ИТ өлкәсендә лидер төбәк буларак, Татарстан алдында тармакны алга таба үстерү буенча җитди бурычлар тора. Моның өчен федераль ярдәм чараларына өстәп, без ел саен биш ел дәвамында гражданнарның тормыш сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән алга киткән ИТ-хәл ителешләр программаларына 1 млрд сум юнәлдерергә карар кылдык. Хөкүмәткә якын арада бу программаны расларга кирәк".

ТР Рәисе искәрткәнчә, узган ел республиканың барлык мәктәпләрендә яңа электрон мәгариф системасы кертелде. Шул ук вакытта мәктәпләрнең хисапларының бер өлеше һәм дәрестән тыш эшчәнлекне исәпкә алу кәгазьдә алып барыла, урта махсус уку йортларында тиешле белем бирү мәгълүмат системасы юк. Ул Цифрлы үсеш министрлыгына, Мәгариф министрлыгы белән берлектә, системаны эшләп бетерергә кушты. "Барысы да эшләргә тиеш, безнең бу мөмкинлегебез бар», - дип ачыклык кертте Рөстәм Миңнеханов.

Ул шулай ук «Ак Барс» банкына рәхмәт белдерде, аның катнашында соңгы 4 елда укытучыларга 40 286 ноутбук тапшырылган.

Татарстан, илдә беренчеләрдән булып мәгълүмат технологияләрен кулланып, адреслы социаль ярдәм күрсәтүне гамәлгә кертте. "Бүген бу система социаль ярдәмгә мохтаҗ булганнарның барысын да колачлый. Халыкка күрсәтелә торган социаль хезмәт күрсәтүләр саны даими рәвештә арта, бу системаны модернизацияләүне таләп итте. Без халыкка социаль ярдәм күрсәтүнең яңа системасын гамәлгә кертү турында карар кабул иттек, - диде Рөстәм Миңнеханов. - Цифрлы үсеш министрлыгына, Хезмәт, эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министрлыгы белән берлектә, аны агымдагы елда ук гамәлгә кертергә кирәк».

Татарстан Республикасы Рәисе шулай ук дәүләт хезмәткәре эшенең нәтиҗәлелеген арттыру өчен Татарстанда үзенең ясалма акыл платформасы эшләтеп җибәрелүен искәртте. «Министрлыкка республиканың электрон документлар әйләнеше системасына ясалма акыл кертү мөмкинлеген карарга кирәк", - дип тәкъдим итте ул.

Рөстәм Миңнеханов Дәүләт һәм муниципаль хезмәт күрсәтүләр эшен дә уңай бәяләде. "Халык безнең дәүләт хезмәтләрен күрсәтү сыйфаты буенча эшебезне бәяли. Узган ел Татарстанның күп функцияле үзәкләренә 6 миллионнан артык хезмәт күрсәтелгән. КФҮ хезмәткәрләренә халкыбызга югары сыйфатлы хезмәт күрсәтүләре өчен рәхмәт белдерәсем килә, - диде ул. - Көн саен 15 мең кеше КФҮ офисларына килә».

Әмма Татарстанда барлык дәүләт хезмәт күрсәтүләре электрон рәвешкә күчерелүгә карамастан, электрон рәвештә күрсәтелгән хезмәтләр өлеше аз. 2024 елда электрон рәвештә 300 мең хезмәт кенә күрсәтелгән - бу тулаем алганда КФҮдә хезмәт күрсәтелгәнгә караганда шактый кимрәк.

«Безгә монда җитди эшләргә кирәк", - диде Рөстәм Миңнеханов. 2024 елда республика һәм муниципаль учреждениеләрне «Астра Линукс» операцион системасына күчерү буенча шактый эш башкарылган. Шул ук вакытта хезмәткәрләр ягыннан яңа программа тәэминатына җайлашуга карата шелтәләр ба әле, дип билгеләп үтте аннары Рөстәм Миңнеханов һәм Цифрлы үсеш министрлыгына хезмәткәрләрне яңа программа тәэминатын кулланырга өйрәтү эшен дәвам итәргә кушты.

Татарстанда йорт хуҗалыкларын оптика буенча тизйөрешле интернетка тоташтыру буенча зур эш алып барыла. Әйтик, 4 ел эчендә (2021 елдан 2024 елга кадәр) 444 авыл югары тизлекле интернеттан файдалана алган. Нигездә бу - район үзәкләре һәм зур авыллар. 1 меңнән артык кече торак пункт кала, анда Интернет иске бакыр телефон кабельләре буенча эшли.

Россия Федерациясе Президенты кушуы буенча гамәлгә ашырыла торган тагын бер олы проект – почта бүлекчәләрен ремонтлау. Татарстанда 3 ел эчендә (2022 елдан 2024 елга кадәр) 73 бүлекчәдә ремонт үткәрелгән, диде Рөстәм Миңнеханов һәм бүген шулай ук 26 почта бүлекчәсе ачылуын искәртте.

"Бу федераль программа кысаларында эшләнә. Бәлки, безгә бу юнәлештә республика программасын да күздә тотарга кирәктер", - диде ул. "Татарстанда сыйфатлы ИТ-инфраструктура булдырылды, ул нигездә кече һәм урта компанияләргә ярдәм режимында эшли. ИТ-парк һәм Иннополисның бурычы - ел саен федераль масштабтагы 2-3 проектны базарга чыгару», - диде Рөстәм Миңнеханов.

Ул шулай ук билгеләп үткәнчә, сәнәгать предприятиеләрен цифрлаштыру мәсьәләләрендә Татарстан ИТ-компанияләренең потенциалы тулысынча файдаланылмаган. "Безнең эшнең төп өстенлекләренең берсе – мәгълүмат системаларының иминлеге, - дип ассызыклады Татарстан Рәисе. – Безгә бу эшне системалаштырырга кирәк".

Ул искәрткәнчә, республика вакыт-вакыт дошман пилотсыз очкычлары һөҗүмнәренә дучар була. Сәнәгать объектларының һәм гражданнарның иминлеген тәэмин итү өчен заманча телекоммуникация технологияләре һәм ясалма акыл мөмкинлекләре кулланыла.

"Хөкүмәткә бу өлкәдә нәтиҗәле хәл ителешләр кертү эшен дәвам итәргә кирәк, - диде ул. - Даими координация кирәк. Халыкта смс-хәбәр итүләр алу вакыты турында гадел шелтәләр туа. Бу мәсьәләгә аерым игътибар бирергә кирәк".

Рөстәм Миңнеханов шулай ук билгеләп үткәнчә, ел саен Цифрлы үсешкә ярдәм итү ассоциациясе үткәрә торган Kazan Digital Week форумы белән кызыксыну зур. Форум федераль статус йөртә һәм Россия Хөкүмәте химясе белән уздырыла.

Татарстан Республикасы Рәисе фикеренчә, форумның халыкара өлешен һәм Якын Көнчыгыш, Төньяк Африка, Көньяк-Көнчыгыш Азия илләре партнерларының катнашуын көчәйтергә кирәк.