Татарстан Рәисе Рөстәм Миңнеханов Абай өлкәсе (Казахстан) Хакиме Нурлан Уранхаев белән очрашты. Очрашу Казан Кремлендә узды.
Рөстәм Миңнеханов Нурлан Уранхаевка Казанда Абай өлкәсе Мәдәнияте көннәрен уздырган өчен рәхмәт белдерде. Бүген Казан Кремленең күргәзмәләр залында Казахстанның бөек шәхесләренең тормышына һәм иҗатына багышланган «Бөтен кешелекне үз туганың кебек ярат...» күргәзмәсе ачылды.
"Без традицион дустанә Россия-Казахстан мөнәсәбәтләре кысаларында Казахстан Республикасы белән элемтәләрне киңәйтү мөмкинлеген югары бәялибез. Бу катлаулы чорларда безнең дәүләтләр нәтиҗәле сәүдә-икътисадый һәм мәдәни-гуманитар партнерлыкны саклап калдылар", - дип ассызыклады Рөстәм Миңнеханов. Ул билгеләп үткәнчә, быел Казахстан Республикасы Президенты Касым-Жомарт Токаев Татарстанда ике тапкыр булды: Киләчәк уеннарына һәм БРИКС саммитына килде.
Республика Рәисе билгеләп үткәнчә, Татарстан белән Казахстан арасындагы хезмәттәшлек көн тәртибе гадәттәгечә бай. Моңа сәүдә-икътисадый, фәнни-техник һәм мәдәни хезмәттәшлек принциплары турында хөкүмәтара килешү булу да шактый ярдәм итә. Казахстанның Казандагы Генераль консуллыгы һәм Татарстанның Астанадагы Тулы вәкаләтле вәкиллеге нәтиҗәле эшли. Эшлекле багланышлар һәм туризм үсешенә Казаннан Астана һәм Алматыга турыдан-туры авиарейслар ярдәм итә. Сәүдә-икътисадый, фәнни-техник һәм гуманитар хезмәттәшлек буенча Татарстан-Казахстан уртак эш төркеме эшли.
"Казахстан - Татарстанның әйдәп баручы чит ил партнерларының берсе. Узган елда безнең товар әйләнеше 7% ка артты һәм 810 млн доллар тәшкил итте. Бу бик җитди сан», - диде Рөстәм Миңнеханов. Ул билгеләп үткәнчә, Казахстан базары - «КАМАЗ» өчен иң перспективалы базарларның берсе. Илдә «КАМАЗ-Инжиниринг» җыю производствосы эшли, дилерлык челтәрен үстерү, автоүзәкләр булдыру һәм киңәйтү буенча эш алып барыла. Татарстанның башка предприятиеләре дә Казахстан белән актив эшлиләр. Алар арасында Казан вертолетлар заводы, «АлАЗ», «КЭР-Холдинг», «ПОЗиС» җитештерү берләшмәләре, Әлмәт торба заводы, «Татхимфармпрепараты», «Казанкомпрессормаш», «Эйдос» һәм башкалар бар. Рөстәм Миңнеханов Абай өлкәсе белән хезмәттәшлек потенциалын югары бәяләде. "Үзара файдалы хезмәттәшлекне үстерү өчен мөмкинлекләр күп, дип саныйм. Әлегә без аларны тулысынча кулланмыйбыз. Безнең үзара бәйләнешкә яңа этәргеч бирергә кирәк. Барыннан да элек, энергетика, машина төзелеше, автомобиль сәнәгате һәм транспорт, газ-мотор ягулыгы, нефть химиясе, авыл хуҗалыгы, мәгълүматлаштыру һ.б. өлкәләрдә логистика өлкәсендә багланышлар бик кызыклы, бигрәк тә сезнең өлкәдә „коры“ порт проектын гамәлгә ашыруны исәпкә алып. Сезнең визит нәтиҗәләре буенча безнең уртак эш өчен иң перспектив юнәлешләрне билгеләргә кирәк", - дип тәкъдим итте Татарстан Рәисе.
Шулай ук, Рөстәм Миңнеханов фикеренчә, мәдәниятара алмашу һәм парламентара багланышлар, фән һәм мәгариф өлкәсендә багланышларны үстерү перспективалы. Бүген Татарстан югары уку йортларында Казахстаннан 1115 студент белем ала. Быел КФУда күренекле казах шагыйре, фәлсәфәчесе һәм мәгърифәтчесе Абай исемендәге Казах теле һәм мәдәнияте үзәге ачылды. Шулай ук Казанда аның хөрмәтенә бюст ачтылар. Рөстәм Миңнеханов Абай өлкәсе администрациясенә Семей шәһәрендәге татар сәнгать мәктәбе эшендә ярдәм иткәннәре, татар әдәбияты классиклары Габдулла Тукай һәм Муса Җәлилгә һәйкәлләр куйганнары, татар җәмәгатьчелегенә ярдәм иткәннәре һәм Сабантуйлар үткәргәннәре өчен рәхмәт белдерде.
Нурлан Уранхаев үз чиратында Татарстан җитәкчелегенә Абай өлкәсе Мәдәнияте көннәрен оештыруда зур ярдәм күрсәткәннәре өчен рәхмәт белдерде: «Без хезмәттәшлек дәрәҗәсен бик кадерлибез. Татарстан - безнең якын дустыбыз һәм партнерыбыз. Безнең төбәктә бик күп татарлар яши». Абай өлкәсе Хакиме сәүдә-икътисад, агросәнәгать комплексы, логистика, фән һәм мәгариф өлкәләрендә хезмәттәшлекне үстерергә тәкъдим итте. Ул Татарстанның ИТ һәм тиешле инфраструктураны үстерү тәҗрибәсен аерым билгеләп үтте. Шулай ук Нурлан Уранхаев туризмда элемтәләрне ныгытырга тәкъдим итте.
Белешмә өчен: Абай өлкәсе - 2022 елның 8 июнендә барлыкка килгән Казахстанның көнчыгыш өлешендәге төбәк. Административ үзәге - Семей шәһәре. Мәйданы - 185,5 мең кв. км. Яңа төбәк составына 1997 елга кадәр элеккеге Семипалатинск өлкәсе составына кергән территорияләр кергән. Көнчыгышта - Көнчыгыш Казахстан өлкәсе, көньякта - Жетысу өлкәсе, көнбатышта - Караганда өлкәсе, төньяк-көнбатышта - Казахстанның Павлодар өлкәсе, төньякта - Россия (Алтай крае), көньяк-көнчыгышта Кытай (Синьцзян – Уйгыр автономияле районы) белән чиктәш. Өлкә Казахстанның су белән иң яхшы тәэмин ителгән төбәкләренең берсенә керә. Төп су артериясе - Иртеш елгасы. Төбәк икътисадының төп тармаклары төсле металлургия, тау эшләре тармагы, машина төзелеше, металл эшкәртү, авыл хуҗалыгы, җиңел һәм азык-төлек сәнәгате, урман һәм агач эшкәртү сәнәгатен үз эченә ала. Өлкә территориясендә машина төзү предприятиеләре урнашкан, аларның иң эреләре - «Семипалатинск машина төзү заводы» АҖ, «DAEWOO Bus Kazakhstan» ҖЧҖ, «СемАЗ» ҖЧҖ, «Семей Инжиниринг» ҖЧҖ. Тау-металлургия комплексында 15 предприятие эшли, аларның иң эреләре - «ФИК «Алел» АҖ, «Каражыра» АҖ, «Баст» АҖ һәм «Kazminerals Aktogay» ҖЧҖ. Төзелеш индустриясендә - «Цемент заводы" ҖК» һәм «Силикат» ҖЧҖ. Абай өлкәсендә терлекчелекне үстерү потенциалы шактый югары, бигрәк тә сөт һәм ит юнәлешендә.