Чаллы республика һәм тулаем ил икътисадына зур өлеш кертә. Бу хакта Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов 2023 ел йомгакларына һәм агымдагы елга бурычларга багышланган Чаллы шәһәр Советы утырышында белдерде.
Сессия башланыр алдыннан Рөстәм Миңнеханов Чаллы сәнәгать предприятиеләре һәм социаль өлкә күргәзмәсе белән танышты. Экспозициядә үз казанышларын ихтыярый оешмалар, сәнәгать җайланмалары, транспорт чаралары җитештерүчеләр, ИТ-парк резидентлары һәм башкалар күрсәтте.
Төп нотык белән Чаллы мэры Наил Мәһдиев чыгыш ясады. Үз чыгышын ул МХОгә ярдәм темасыннан башлады. Мәсәлән, шәһәрдә хәрбиләргә һәм аларның гаиләләренә һәрьяклап ярдәм күрсәтү буенча системалы эш оештырылган. МХО зонасында булган хәрбинең һәр яңа туган баласына бер тапкыр бирелә торган 100 мең сум түләү турында карар кабул ителгән. Бүгенге көндә мондый гаиләләрдә 43 бала дөньяга килгән.
Автошәһәр өчен 2023 ел сәнәгать һәм инвестицияләр буенча уңай булган. Төяп җибәрелгән продукция күләме 737 млрд сум тәшкил итә, сәнәгать җитештерүе индексы - 119,5%. "КАМАЗ"да 42 меңгә якын йөк автомобиле җитештерелгән, куллану үзлекләре яхшыртылган К5 автомобильләренең модельләр рәтләре торгызылган. Шәһәр икътисадының торышы җәлеп ителгән инвестицияләр күләмен характерлый, ул ел йомгаклары буенча 77 млрд сум дип бәяләнә.
Хисап елында социаль өлкә һәм инфраструктура төзелешенә 15 млрд сумга якын акча җәлеп ителгән һәм 318 мең кв. метрдан артык торак тапшырылган. 2024 елга бурыч - ким дигәндә 320 мең кв.м. торак тапшыру. Бу яңа территорияләрне комплекслы төзүне күздә тота, торак кына түгел, ә социаль, транспорт, инженерлык инфраструктурасы объектларын төзүне дә, шулай ук тулаем территорияләрне төзекләндерүне дә тәэмин итә.
Узган ел 102 күп фатирлы йортта капиталь ремонт үткәрелгән. Быел тагын 108 объектны ремонтлау планлаштырыла. Шәһәрдә «Безнең ишегалды» программасы уңышлы эшли, аның кысаларында 1,9 млрд сумлык 84 ишегалды территориясе төзекләндерелгән.
Наил Мәһдиев мәгариф тармагындагы уңышлар турында аерым хәбәр итте. Шәһәрнең һәр дүртенче чыгарылучысы 80-100 балл җыйган. Иң югары нәтиҗә – 100 балл – 27 укучыга бирелгән. 229 чыгарылыш укучысы «Укуда аерым уңышлары өчен»РФ медале белән бүләкләнгән.
Рөстәм Миңнеханов ассызыклаганча, бүгенге көндә төп бурыч – хәрбиләргә һәм аларның гаиләләренә ярдәм итү. Һәлак булган сугышчыларның гаиләләре һәм якыннары аерым игътибар таләп итә. Чаллыда әлеге эш иң югары дәрәҗәдә оештырылган.
Республика Рәисе Татарстанның төп икътисадый нәтиҗәләре турында кыскача сөйләде һәм икътисад үсешенә Чаллы халкының зур өлеш кертүен билгеләп үтте. Автомобиль төзелеше флагманы "КАМАЗ" җитәкчелегендә шәһәрдә сәнәгать уңышлы үсеш ала. Автогигант шәһәрнең сәнәгать продукциясенең 43%ын җитештерә. Узган ел азагында «Дакар» раллисында 19 тапкыр җиңгән «КАМАЗ-мастер» командасы 35 еллык юбилеен билгеләп үтте.
Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, Чаллыда эре заводлардан тыш, кече һәм урта бизнес уңышлы үсеш ала. «Чаллы» АҮТсе илдә иң яхшыларның берсе дип танылган. Бизнес-инфраструктураның актив үсешенең ачык мисаллары арасында КИП "Мастер", Хайер, 11 сәнәгать паркы, ИТ-парк бар.
Шул ук вакытта сәнәгатьнең тотрыклы үсеше өстәмә хезмәт ресурсларын таләп итә. Бу мәсьәләне хәл итүнең бер юлы - мигрантларны җәлеп итү. Татарстан Рәисе ассызыклаганча, эш бирүчеләргә чит ил кешеләренә, шул исәптән эштән тыш вакытка да игътибарлы булырга кирәк.
Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, Татарстанда илкүләм проектлар һәм республика программалары кысаларында зур эш алып барыла. Чаллыда да күп эш башкарылган. "Башкарылган чаралар Чаллы халкының тормыш сыйфатына уңай йогынты ясар дип ышанам", - дип ассызыклады ТР Рәисе.
Республиканың мөһим инфраструктура проектлары арасында Түбән Кама һәм Чаллыны урап узу өлешендә Кама елгасы аша күпер белән М-7 автоюлы төзелеше бар. "Әлеге проектны гамәлгә ашыру безнең барыбыз өчен дә зур бүләк булачак", - диде Рөстәм Миңнеханов.
Торак-коммуналь хуҗалык мәсьәләләре аерым игътибар таләп итә. Узган ел бу өлкәдә 622 авария очрагы теркәлгән. Рөстәм Миңнеханов коммуналь инфраструктураны яңарту эшен активлаштырырга чакырды. Моның өчен механизмнар бар - бу федераль һәм республика максатчан программалары, Территорияләрне үстерү фонды һәм энергия белән тәэмин итүче оешмаларның үз акчаларын җәлеп итү.
Халыкка транспорт хезмәте күрсәтү мәсьәләсе актуальлеген саклый. Быел Чаллы җәмәгать транспорты паркы 90 автобус белән тулыланачак. Шул ук вакытта Рөстәм Миңнеханов пассажирларга хезмәт күрсәтү сыйфатын яхшыртуга аерым игътибар бирергә кушты.
Республика Рәисе билгеләп үткәнчә, шәһәр төзелеше үсеше ягыннан Чаллы Тукай районы белән тыгыз бәйләнгән. Автошәһәрнең шәһәр яны актив үсеш ала. Рөстәм Миңнеханов торак һәм социаль инфраструктура балансын саклау кирәклеге турында әйтте. Бу эштә Пространствоны планлаштыру институты актив катнашырга тиеш, дип билгеләп үтте Рөстәм Миңнеханов.
"Гражданнарның керем дәрәҗәсен күтәрү - безнең төп бурычларның берсе. Хезмәт хакы дәрәҗәсе буенча Чаллы уртача республика күрсәткеченнән алдарак бара - биредә уртача 68 мең сум акча алалар. Шул ук вакытта барлык шәһәрлеләрнең дә мондый муллыгы юк: 25 мең чаллылының айлык кереме яшәү минимумыннан түбәнрәк. Узган елның 3 нче кварталы нәтиҗәләре буенча 51 предприятие хезмәт хакын МХХДән түбәнрәк түләгән. Шәһәр мэриясенә, эш бирүчеләр белән берлектә, даими нигездә хезмәт хакын арттыру һәм гражданнарның хезмәт хокукларын үтәү буенча эш алып барырга кирәк», - дип белдерде Рөстәм Миңнеханов.
Соңгы елларда Чаллыда медицина учреждениеләрен модернизацияләү буенча зур эш башкарылган. Республика Рәисе учреждениеләрнең матди-техник базасын ныгыту медицина хезмәтләренең сыйфатына уңай йогынты ясарга тиешлеген билгеләп үтте.
Россия Президенты Владимир Путин Указы белән 2024 ел Гаилә елы дип игълан ителде. Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, соңгы елларда тормыш сыйфатын яхшырту буенча алып барылган эш нәтиҗәсендә республикада күп балалы гаиләләр саны арту күзәтелә. Чаллыда 10 ел эчендә күп балалы гаиләләр саны 2,5 тапкырга арткан.
Татарстанда бу ел Фәнни-техник үсеш елы дип игълан ителде. ТР Рәисе сүзләренчә, Чаллы шәһәре бу өлкәдә зур потенциалга ия, бигрәк тә машина төзелеше кебек стратегик юнәлештә. "Моннан тыш, мәгариф сыйфаты буенча Чаллы - традицион рәвештә лидерлар арасында", - дип билгеләп үтте республика Рәисе.
Утырыш ахырында Рөстәм Миңнеханов Татарстан Республикасы дәүләт бүләкләрен тапшырды.