Соңгы елларда югары профессионализм, хезмәт сөючәнлек, эчке эшләр органнары хезмәткәрләренең фидакарьлеге аркасында Татарстанда криминаль хәл тотрыклы кала. Бу хакта Татарстан Республикасы буенча ЭЭМ киң вәкиллекле киңәйтелгән утырышында Рөстәм Миңнеханов белдерде. Эштә статс-секретарь – РФ Эчке эшләр министры урынбасары Игорь Зубов, ТР Дәүләт Советы Рәисе Фәрит Мөхәммәтшин, ТР Премьер-министры Алексей Песошин һ. б. катнашты.
Узган елга йомгак ясап, Татарстан Республикасы буенча эчке эшләр министры вазыйфаларын вакытлыча башкаручы Алексей Соколов 2023 елда Министрлык тарафыннан кеше һәм граждан хокукларын һәм ирекләрен тәэмин итү һәм яклау, хокук тәртибе һәм җәмәгать иминлеге өлкәсендә дәүләт сәясәтен гамәлгә ашыру, җинаятьчелеккә каршы көрәштә булган көчләрдән һәм чаралардан файдалануның нәтиҗәлелеген арттыру буенча планлаштырылган чаралар комплексы гамәлгә ашырылуын билгеләп үтте.
Республикада 55 мең 444 җинаять теркәлгән, шул исәптән 17 мең 126 авыр һәм аеруча авырлары. Республиканың хокук саклау органнары тарафыннан 23 мең 750 җинаятьчел һөҗүм ачылган, шул исәптән җәмәгатьчелек арасында зур резонанс тудырган берничә авыр һәм аеруча авыр җинаятьләр.
Оешкан җинаятьчел төркемнәрнең 697 әгъзасы, шулай ук оешкан төркемнәр составында җинаять кылган 110 кеше җинаять җаваплылыгына тартылган.
ФСБ һәм прокуратура органнары белән берлектә террорчылык характерындагы 58 һәм экстремистик юнәлештәге 24 җинаять ачыкланган. Әлеге категориядәге элек кузгатылган 42 җинаять эше буенча гаепләү карарлары чыгарылган, 37 кеше җинаять җаваплылыгына тартылган.
Узган елда республика территориясендә мәгълүмати-телекоммуникацион технологияләр кулланып кылынган 18 меңләп җинаять теркәлгән, шуларның 13 мең 277се - мошенниклык, 4 мең 461е - банк счетыннан урлау, 3 мең 965е - законсыз наркотиклар сату яки җибәрү, 2 мең 441е - компьютер мәгълүматларына хокуксыз керү, 414е алдап акча алу. Тикшерелгән дистанцион урлаулар һәм мошенниклыкларның гомуми саны буенча Татарстан илнең барлык субъектлары арасында бишенче урында тора.
Татарстан Эчке эшләр министрлыгының аерым игътибар зонасында наркотикларның законсыз әйләнешенә каршы көрәш. 2023 елда республика территориясендә 6 меңнән артык наркоҗинаять ачыкланган, шуларның 5 меңе авыр һәм аеруча авыр категорияле. 1118 төркем наркоҗинаять тикшерелгән, шул исәптән 82 оешкан төркем составында кылынган җинаятьләр. Синтетик наркотиклар ясау буенча 6 яшерен лаборатория эшчәнлеге туктатылган, наркотиклар ташуның 47 каналы ябылган.
2023 елда Татарстан хокук саклау органнары тарафыннан икътисадый юнәлештәге 2 мең 602 җинаять ачыкланган, алар буенча 3 млрд 883 млн 255 мең сумлык матди зыянны каплау тәэмин ителгән. 8 финанс пирамидасы эшчәнлеге туктатылган, аларның эшчәнлегеннән 2 меңнән артык граждан зыян күргән. Җинаять юлы белән сатып алынган акчаларны яки башка милекне легальләштерүгә (аклауга) бәйле 20 җинаять ачыкланган. Финанс чараларын законсыз акчага әйләндерү өлкәсендә 488 җинаять ачыкланган.
Шулай ук хисап елында Татарстан Республикасында торган урын буенча 397 мең чит ил гражданы һәм гражданлыгы булмаган зат миграция исәбенә куелган, 5 меңнән артык кеше РФ гражданлыгын алган. Ил территориясендә хезмәт эшчәнлеген гамәлгә ашыру өчен 53 меңгә якын патент рәсмиләштерелгән. Миграция законнарын явызларча бозган өчен 3061 чит ил гражданын Россиядән административ рәвештә куып чыгару турында, 225 депортация турында суд карарлары кабул ителгән.
Чаралар комплексын гамәлгә ашыру республика юлларында юл-транспорт һәлакәтләре санын киметүгә һәм аларның нәтиҗәләрен киметүгә уңай йогынты ясауны дәвам итә. 2023 ел нәтиҗәләре буенча Татарстанда аварияләрнең барлык төп күрсәткечләренең кимүе теркәлгән.
Рөстәм Миңнеханов үз чыгышында ассызыклаганча, барлык чакыруларга карамастан, Татарстан алга таба үсешен дәвам итә. Бу - республика икътисадының төп тармакларының җайга салынган эше, башкарма хакимият органнарының һәм хокук саклау структураларының тыгыз хезмәттәшлеге нәтиҗәсе.
Республика Рәисе агымдагы елда Татарстанда җитди сәяси һәм спорт чаралары узачагына игътибар юнәлтте. Алар арасында Россия Президентын, ТР Дәүләт Советы депутатларын сайлаулар, Брикс кысаларындагы чаралар, Киләчәк Уеннары, KazanForumи һәм башкалар бар. "Чараларны уңышлы уздыру, беренче чиратта, хокук саклау структуралары ягыннан зур әзерлек эшен таләп итә", - диде Рөстәм Миңнеханов.
Эчке эшләр министрлыгы эшчәнлегенең иң актуаль юнәлешләренең берсе дип Рөстәм Миңнеханов экстремизмга, милли һәм раса түземсезлеген уятуга каршы торуны атады. "Узган ел экстремистик юнәлештәге һәм террористик характердагы җинаятьләрне ачыклау буенча активлык артты. Башка хокук саклау органнары белән бергә милләтара һәм конфессияара конфликтларны мониторинглау һәм алдан кисәтү һәм аларны профилактикалау кирәк», - диде Татарстан Рәисе.
Зур әһәмияткә ия проблемалар арасында балигъ булмаганнар арасында җинаятьчелек кала. Рөстәм Миңнеханов билгеләп үткәнчә, балалар арасында кылынган җинаятьләрне профилактикалау - өстенлекле бурыч. Кабул ителгән чараларның нәтиҗәлелеген арттыру өчен Республика Рәисе барлык булган резервларны оператив кулланырга, яшьләр белән профилактик эшнең яңа, стандарт булмаган рәвешләрен активрак кулланырга, уңай юнәлештәге формаль булмаган яшьләр хәрәкәтләре белән мөнәсәбәтләр төзергә чакырды.
Рөстәм Миңнеханов мәгълүмат-телекоммуникация технологияләрен кулланып кылынган җинаятьләр санының артуын билгеләп үтте. Теркәлгән һәр икенче җинаять - дистанцион урлау яки алдау. Шул ук вакытта җинаять схемалары еш үзгәрә, шул исәптән законсыз алынган керемнәрне чыгару буенчада. "Мондый җинаятьләрнең яңа төрләре һәм алардан саклану ысуллары турында гражданнар арасында даими рәвештә мәгълүмати-аңлату эше алып бару мөһим. Бу өлешендә эчке эшләр министрлыгының финанс оешмалары, элемтә операторлары, цифрлы киңлектә һәм телекоммуникацияләр өлкәсендә эшләүче структуралар, шулай ук безнең Цифрлы үсеш, Мәгариф һәм фән министрлыклары, шулай ук "Татмедиа" республика агентлыгы белән нәтиҗәле хезмәттәшлеге кирәк", - диде ТР Рәисе.
Эчке эшләр органнарының мөһим бурычы, Рөстәм Миңнеханов сүзләренчә, наркотикларның законсыз әйләнешенә каршы тору булып кала. Ачыкланган наркоҗинаятьләрнең иң зур өлеше полициягә туры килә. Бүген республикадагы хәл гомумроссия тенденцияләрен чагылдыра - ул алынган наркотикларның гомуми массасында «синтетика» өстенлек итү, ИТ-технологияләр кулланып кылынган наркоҗинаятьләр санының артуы, тыелган матдәләрнең контактсыз ысул белән таралуы. Татарстан Рәисе кызыксынган хокук саклау органнары, мәгариф, яшьләр, медицина оешмалары һәм ММЧ белән профилактик хезмәттәшлекне камилләштерү зарурлыгына басым ясады.
Икътисадый иминлекне тәэмин итү һәм коррупциягә каршы көрәш аеруча актуаль. "Законсыз күләгә схемаларын куллану һәм бюджет акчаларын урлау кебек хокук бозуларны, бигрәк тә бүген дәүләт оборона заказын, илкүләм проектларны, республика проектларын, демографик чараларны, шулай ук импортны алмаштыру һәм бизнеска ярдәм итү программаларын гамәлгә ашыруга бүлеп бирелә торган акчаларны урлауны, кискен рәвештә туктатырга кирәк. Шулай ук халыкның аз тәэмин ителгән катламнарына, мобилизацияләнгән гаилә әгъзаларына һәм хәрби хезмәткәрләргә түләүләргә бүлеп бирелә торган бюджет акчаларын ышанычлы яклауны тәэмин итәргә кирәк», - диде Рөстәм Миңнеханов.
ТР Рәисе миграция темасына аерым тукталды. "Без үз тәкъдимнәребезне әзерләдек һәм аларны РФ Хөкүмәтенә тәкъдим иттек. Без мигрантлардан баш тарта алмыйбыз, алар белән эшләргә, аларга социализация өчен шартлар тудырырга кирәк. Республиканың Иминлек Советы һәм Милләтара һәм конфессияара мөнәсәбәтләр советының уртак утырышында без мигрантларның социаль-мәдәни адаптациясе һәм интеграциясе өчен шартлар тудыру буенча чаралар комплексын эшләдек. Бу эш шулай ук Эчке эшләр министрлыгы белән берлектә бара», - дип ассызыклады Рөстәм Миңнеханов.
Ул шулай ук урамнарда һәм җәмәгать урыннарында хокук бозуларның кимүен билгеләп үтте. Хокук саклаучылар өчен монда республикада җәмәгать тәртибен саклауда һәм хокук саклау юнәлешендәге төрле иҗтимагый оешмаларда катнашучы муниципаль хезмәткәрләр институты булуы яхшы ярдәм булып тора. Татарстан Рәисе фикеренчә,«Имин шәһәр» АПКның хокук саклау сегментын алга таба да үстерергә, бар булган көчләрне, шул исәптән Росгвардия бүлекчәләрен һәм иҗтимагый оешмаларны җәмәгать тәртибен тәэмин итү өчен нәтиҗәлерәк кулланырга кирәк.
Игътибар үзәгендә - республика юлларында юл хәрәкәте иминлеген тәэмин итү. Татарстан «Имин сыйфатлы юллар» илкүләм проектының максатчан күрсәткечләрен уңышлы үтәде. Шуңа да карамастан, быелның гыйнварында ук һава шартлары аркасында берничә зур юл-транспорт һәлакәте булды һәм һәлак булучылар һәм зыян күрүчеләр саны артты. "Барлык хакимият органнарының, җәмгыятьнең һәм юл хәрәкәтендә катнашучыларның юлларда куркынычсызлыкны тәэмин итү буенча тырышлыкларын берләштерергә кирәк", - дип өстәде ТР Рәисе.
Игорь Зубов үз чиратында Эчке эшләр министрлыгының Татарстан буенча оператив-хезмәт эшчәнлеге нәтиҗәләрен уңай бәяләде. "Бу - безнең территориаль бүлекчәләрнең иң яхшыларының берсе. Иң мөһиме - Татарстан Республикасы тотрыклы, халык сезнең эшегезгә уңай бәя бирә. Бу оптимистик нәтиҗәләргә нигез бирә", - дип ассызыклады РФ Эчке эшләр министры урынбасары.
Киң вәкиллекле утырыш ахырында Рөстәм Миңнеханов һәм Игорь Зубов хезмәтләрендә уңышка ирешкәннәргә дәүләт һәм ведомство бүләкләре тапшырдылар.