Рөстәм Миңнеханов "Төньяк-Көньяк" халыкара транспорт коридоры буенча түгәрәк өстәлдә: «Төньяк-Көньяк» коридоры – Евразия транспорт каркасының төп элементы

Бүген «Россия-Ислам дөньясы: KazanForum 2023» ХIV халыкара икътисадый форумы кысаларында» «Төньяк — Көньяк» халыкара транспорт коридорын үстерү» түгәрәк өстәле узды.

Чара «Казан Экспо» халыкара күргәзмә комплексы мәйданчыгында узды.

Сессиядә Россия Хөкүмәте Рәисе урынбасары Марат Хөснуллин, Россия Президенты ярдәмчесе Игорь Левитин, Татарстан Республикасы Рәисе Рөстәм Миңнеханов катнашты.

Марат Хөснуллин, түгәрәк өстәл эшен ачып, билгеләп үткәнчә, транспорт коридорын үстерү бүген илебез өчен ил Президенты Владимир Путин куйган иң өстенлекле бурычларның берсе булып тора. Каспий төбәге, Көньяк һәм Көньяк-көнчыгыш Азия, Фарсы култыгы илләре юнәлешләре маршрутлары Россия Федерациясе өчен һәрвакыт өстенлекле булды, дип ассызыклады ул.

"Соңгы елларда геосәяси хәл бик нык үзгәрде, без логистик чылбырларны үзгәртергә мәҗбүр, һәм без моны актив рәвештә башкарабыз. Без, 2025 елга бу юнәлештә йөк әйләнеше ике тапкыр - кимендә 30 млн.т оннага кадәр үсәргә тиеш, дип саныйбыз. Ә 2030 елга - 35 млн. тоннага кадәр. Без дустанә илләр арасында товар әйләнешен арттыру өстендә даими эшлибез, - диде Марат Хөснуллин. - Һәм, һичшиксез, әлеге транспорт коридорын үстерү белән кызыксыналбыз".

Үз чиратында, Рөстәм Миңнеханов, "Төньяк-Көньяк" халыкара транспорт коридоры - Евразия транспорт каркасының төп элементы, дип белдерде.

"Транспорт коридоры Евразия икътисадый берлеге өчен икътисадый үсешнең мөһим альтернатив коридоры һәм Европа Берлегенең икътисадый һәм сәяси йогынтысына җавап буларак аерым әһәмияткә ия. «Төньяк–Көньяк» күчәре буйлап урнашкан илләр 2018 елның маеннан башлап, Иран белән ирекле сәүдә турында килешү имзаланганнан бирле, ЕАЭС белән үзара хезмәттәшлеккә кызыксыну белдерә. Ирекле сәүдә турында шундый ук сөйләшүләр ЕАЭС һәм Һиндстан арасында алып барыла. Шулай ук Көньяк Азиянең һәм Фарсы култыгының башка илләрендә дә кызыксыну бар. Моннан тыш, «Төньяк-Көньяк» коридорын киң транспорт маршрутлары белән тоташтыруның зур потенциалы бар», - диде Рөстәм Миңнеханов.

Ул шулай ук билгеләп үткәнчә, «Төньяк-Көньяк» коридорын эшләтеп җибәрү макротөбәк транспорт-логистика системасын – Евразия транспорт структурасын булдыруга ярдәм итә. Бу, үз чиратында, Евразия эчендә сәүдә һәм инвестиция мөнәсәбәтләрен үстерүгә нигез сала һәм Евразия континентының күп кенә илләренең, аерым алганда, диңгезгә чыгу юлы булмаганнарның озак вакытлы икътисадый мәнфәгатьләренә җавап бирә.

Бүгенге көндә ЕАЭСның көньякка борылуы һәм "Төньяк-Көньяк" транспорт коридорының тиз арада гамәлгә кертелүе Глобаль геосәяси кискен үзгәрешләр һәм Евразиядә тәэмин итү чылбырын реконструкцияләү кирәклеге яктылыгында аерым әһәмияткә ия. Сәүдәне киңәйтүдән тыш, транспорт коридорын үстерү коры портлар, индустриаль парклар һәм транзит маршрутлары буенча махсус икътисадый зоналар өзүне стимуллаштыра. Ул товарлар һәм хезмәтләр җитештерүдә хезмәттәшлекне җиңеләйтәчәк, Евразия икътисадый берлеге әгъзалары һәм Фарсы култыгы һәм Һинд океанының зур үсеш алган илләре, шул исәптән Иран, Һиндстан һәм Пакъстан арасында яңа җитештерү һәм логистик чылбырлар булдыруны тизләтәчәк.

"Билгеле булганча, Россия Президенты Владимир Владимирович Путин агымдагы елда илнең тышкы сәясәтенең яңа концепциясен раслады. Анда, аерым алганда, Россия Евразияне бердәм гомумконтиненталь киңлеккә әйләндерергә омтыла дип әйтелә, - дип искәртте Рөстәм Миңнеханов. - Моңа ирешү өчен Евразиянең икътисадый һәм транспорт үзара бәйләнешен ныгыту күздә тотыла, шул исәптән "Төньяк - Көньяк" халыкара транспорт коридорын тизрәк эшләтеп җибәрү хисабына.

Рөстәм Миңнеханов ассызыклаганча, әлеге юнәлешнең үсешенә элеккечә күп проблемалар комачаулый. Бу хәл ителмәгән техник һәм икътисадый мәсьәләләр генә түгел, ә берничә илнең бер-берсе белән тигез булмаган мөнәсәбәтләренә бәйле сәяси мәсьәләләр, шулай ук иминлек мәсьәләләре һәм башка тотрыклы факторлар.

"Татарстан проектны гамәлгә ашыруда кирәкле ярдәм күрсәтергә әзер, әлеге халыкара транспорт системасына урнашачак. Чит илләргә сәяхәтләребез һәм очрашуларыбыз барышында транспорт коридорлары һәм логистика темасы һәрвакыт тикшерелә. Узган ел без Иранга сәфәр кылдык һәм Иран ягының бу юнәлешне үстерүдә никадәр кызыксынуын күрдек. Төркмәнстан һәм Үзбәкстан, Казахстан турында да шуны ук әйтеп була. Шуңа күрә бу мәсьәләләр - иң мөһиме.

Рөстәм Миңнеханов «Төньяк – Көньяк» транспорт коридорының тиешле үсештә Евразиядә транспорт логистикасының төп элементларының берсе булачагына ышаныч белдерде һәм бүген бу юнәлештә активрак эшләргә кирәк, диде.