Алексей Песошин: Санкция басымы шартларында Татарстан предприятиеләре логистик чылбырларны үзгәртеп коралар һәм яңа сату базарларын эзлиләр

Көнбатыш илләре ягыннан санкция басымы шартларында Татарстан предприятиеләре яңа логистик элемтәләрне үстерә һәм үз җитештерүләрен башка сату базарларына юнәлдерә. Бу хакта бүген ТР Премьер-министры Алексей Песошин Дәүләт Думасының Икътисадый сәясәт комитеты һәм Татарстан Республикасында социаль-икътисадый тотрыклылыкны тәэмин итү буенча Оператив штабның уртак утырышында белдерде. Чара Татарстан Республикасы Хөкүмәте Йортында узды.

Утырышта Дәүләт Думасының Икътисадый сәясәт комитеты рәисе Максим Топилин, РФ Сәнәгать һәм сәүдә министрының беренче урынбасары Василий Осьмаков, РФ Икътисадый үсеш министры урынбасары Дмитрий Вахруков, статс-секретарь – РФ Финанс министры урынбасары Алексей Сазанов, республика министрлыклары һәм ведомстволары вәкилләре, предприятие җитәкчеләре катнашты.

Алексей Песошин билгеләп үткәнчә, Россиягә санкция басымына бәйле рәвештә, республикада кыска вакыт эчендә икътисадның тотрыклы үсешен тәэмин итү буенча план әзерләнде һәм Оператив штаб төзелде. Беренче чиратта халыкны аеруча кирәкле товарлар белән тәэмин итү, халыкны эш белән тәэмин итү һәм халыкка ярдәм итү программаларын саклап калу, яңа логистик һәм җитештерү чылбырларын булдыру аша система барлыкка китерүче оешмаларның өзлексез эшләве, шулай ук критик мөһим инфраструктураның эшчәнлеген тәэмин итү һәм яңа шартларда кече бизнеска ярдәм итү булды.

Татарстан Республикасы Премьер-министры сүзләренә караганда, килеп туган икътисадый вәзгыять химия, резина һәм пластмасса эшләнмәләр, автотранспорт чаралары җитештерү тармакларына зур йогынты ясаган. Әлеге юнәлешләрнең гомуми чагыштырма күләме республиканың сәнәгать җитештерүенең 28%ын тәшкил итә. Моннан тыш, ваклап сату әйләнеше кимегән. Республика икътисадында аның чагыштырма зурлыгы 4%тан артып китә. Бу шул исәптән азык-төлек булмаган товарлар сатуның кимүенә дә бәйле.

«Икенче яртыеллыкта, булган фаразлар буенча, чит ил комплект өлешләрен һәм чимал белән тәэмин итү, логистика, республика предприятиеләре куәтләрен экспортлау һәм йөкләү, инвестицион проектларны тормышка ашыруга йогынты ясый торган җиһазлар җитмәү куркынычы саклана. Федераль исемлеккә керүче система барлыкка китерүче оешмаларның яртысы диярлек (60ның 26сы) мондый хәвеф-хәтәргә китерә. Алар республика икътисадының 30 процентын формалаштыралар. Аларда 105 мең кеше эшли. Һәм бу чиктәш тармакларга йогынты ясавын исәпкә алмыйча», - диде Алексей Песошин.

Кертелгән санкцияләр нәтиҗәсендә чит ил контрагентлары белән түләүләр үткәрү буенча кыенлыклар саклана. Моннан тыш, рубль курсы безнең товар җитештерүчеләр продукциясенең тышкы һәм эчке базарларда конкурентлыкка сәләтле булуына да тәэсир итә.

Татарстан Республикасы Хөкүмәте башлыгы билгеләп үткәнчә, комплекста әлеге факторлар хуҗалык итүче субъектларга сизелерлек йогынты ясый. «Оперштаб даими нигездә предприятие хезмәткәрләрен эштән азат итү мәсьәләләрен тикшерә. Тулы булмаган эш вакыты режимында – 15 меңнән артык кеше, 3 меңнән артыгы  гади режимда эшли», - дип ассызыклады ул.

Бу шартларда предприятиеләр, Россиянең эре корпорацияләре: «Газпром», «Лукойл», «Росатом» һәм «Транснефть» белән хезмәттәшлек итү турындагы килешүләрне дә кертеп, яңа кооперация элемтәләрен җайга салу буенча эш алып баралар. Россиянең башка төбәкләреннән килгән компанияләр белән хезмәттәшлек итү буенча логистик чылбырларны үзгәртеп коралар, шулай ук яңа сату базарларын эзлиләр, шул исәптән дустанә илләрдән булган партнерлар катнашында.

Алексей Песошин билгеләп үткәнчә, импортны алыштыру өлешендә фәнни-мәгариф учреждениеләре һәм инжиниринг компанияләре белән эш алып барыла. Материаллар һәм компонентлар импортын алыштыру мәсьәләләре буенча республика җитештерүчеләре мәнфәгатьләрендә эш төркеме төзелгән, аңа «СИБУР Холдинг», «КАМАЗ», «Татнефть», башка предприятиеләр һәм югары уку йортлары вәкилләре кергән.

Шул ук вакытта предприятиеләрнең кыска һәм урта сроклы перспективада өзлексез эшләве өчен федераль дәрәҗәдә өстәмә карарлар кабул итәргә кирәк, дип белдерде Татарстан Премьер-министры. Республика предприятиеләре белән тиешле тәкъдимнәр әзерләнгән.

Максим Топилин үз чиратында билгеләп үткәнчә, бүген дөньяда барган үзгәрешләр фундаменталь характерда. Шуңа күрә элеккеге корылышка кире кайту булмаячак. Бу, барыннан да элек, Россиянең сәүдә-икътисадый эшчәнлегенә кагыла. «Элеккегечә булмаячагын төгәл аңларга кирәк. Без тулы программа буенча экспортка юнәлешле булмаячакбыз, күп санлы Европа партнерлары белән эшләмәячәкбез. Барысы да үзгәрде дип аңларга кирәк", - дип ассызыклады Дәүләт Думасы Комитеты рәисе.

Максим Топилин фикеренчә, бүген эчке ихтыяҗны стимуллаштыру һәм фәнни базаны үстерү мөһим. «Эчке ихтыяҗ гарантияләре кирәк. Моның өчен конкурс законнарына, корпоратив сатып алуларга үзгәрешләр кертү таләп ителә. Бу технологияне корырга кирәк, - диде ул. - НИОКР темасы, фәнни эшләнмәләргә кертемнәр мөһим. Без тәкъдимнәрне ничек стимуллаштырырга, аларны салым салу аркасында ничек чыгарырга яки бу чыгымнарны ничек тә булса компенсацияләргә дигән карарга әзер».

Дмитрий Вахруков билгеләп үткәнчә, санкцияләр шартларында илебез җитештерүчеләре өчен яңа урыннар ачыла. «Импортка чикләүләр бар, шул исәптән логистика да. Кайбер компанияләр китә. Продукциягә ихтыяҗ арта. Бу эчке базарны тәэмин итү буенча мөмкинлекләр, алар барлыкка килә һәм алардан һичшиксез файдаланырга кирәк. Бу генераль максат – Россиядә тулы җитештерү чылбыры кысаларында өстәмә бәяләрнең максималь күләмен саклап калу», – диде РФ Икътисадый үсеш министры урынбасары.

Ул шулай ук билгеләп үткәнчә, бүген махсус икътисадый зоналар эшчәнлеген камилләштерү буенча тәкъдимнәр эшләнә. Аерым алганда, МИЗ аша тотрыклы кооперация чылбырларын үстерү моделен эшләү планлаштырыла.