Татарстан Прокуратурасы үз эшчәнлеге белән республикада уңай хокукый климат формалаштыруга зур өлеш кертә. Бүген бу хакта Татарстан Республикасы Президенты Рөстәм Миңнеханов Татарстан Республикасы Прокуратурасы коллегиясенең киңәйтелгән утырышында хәбәр итте.
Татарстан Республикасы Прокуратурасының 2020 елдагы эшенә йомгак ясадылар. Шулай ук 2021 елга законлылыкны һәм хокук тәртибен ныгыту буенча яңа бурычлар билгеләнде. Видеоконференцэлемтә режимында киңәшмәдә республиканың барлык муниципаль районнары да катнашты.
Төп нотык белән Татарстан Республикасы Прокуроры Илдус Нәфыйков чыгыш ясады.
"Санитар чикләүләргә карамастан, прокурорлар бер генә минутка да җәмәгать институтлары һәм гражданнар белән бәйләнешне өзмәде. Прокуратура һәм хакимият органнарының уртак гамәлләре нәтиҗәсендә күпчелек проблемалар вакытында хәл ителде", - диде ул. Шулай итеп, законсыз рәвештә эштән азат итү, штатларны кыскарту, хезмәт килешүләренең шартларын үзгәртү, хезмәт хакын минималь хезмәт хакыннан кимрәк түләү очракларына чик куелган. Прокурор реакциясе нәтиҗәсендә 20 мең хезмәткәр ярты миллиард сумнан артык акча алган. «Казан синтетик каучук заводы» стратегик предприятиесе хезмәткәрләре алдында хезмәт хакы буенча шактый бурыч саклана. Эре предприятиеләрнең - «ПСО», «Ак Барс» ХК компанияләре төркемнәренең бурычлары системалы рәвештә килеп чыга. «Кыска вакыт эчендә гражданнарның хокукларын торгызу һәм алга таба бу хокук бозуларга юл куймау мөһим», - диде ТР Прокуроры.
Аның сүзләренә караганда, ел дәвамында калдыклар белән эш итү өлкәсендә реформа билгеле бер кыенлыклар тудырган. Төбәк операторлары тарафыннан гына чыгарылган өчен чүп-чар өчен түләүләрне дөрес һәм дөрес исәпләү проблемасы хәл ителмәгән булып кала бирә. Проблема норматив характерда һәм федераль дәрәҗәдә җайга салуны таләп итә.
ТР Прокуроры ятим һәм ата-ана каравыннан мәхрүм калган балаларга торак бирүгә аерым тукталды. Республикада бу максатларга бүлеп бирелә торган акчаларның күләме ел саен арта бара. 2012 елның гыйнвар аена торак белән тәэмин ителергә тиешле исемлектә 1566 кеше булган. Бер ел эчендә 600 ятим балага торак бирелгән.
Татарстан Президенты үз чыгышында билгеләп үткәнчә, узган ел безнең барыбыз өчен дә җиңел булмады. «Әмма уртак көч белән без яңа шартларда эшлибез. Коронавирус инфекциясе таралу шартларында без хокук саклау системасы эшен таркатудан котылып кала алдык. Бу – республика Прокуратурасы казанышы", - диде ул. Татарстан Прокуратурасы үз эшчәнлеге белән республикада уңай хокукый климат формалаштыруга зур өлеш кертә, диде Рөстәм Миңнеханов. Узган елда прокурор ярдәме нәтиҗәсендә төбәк башкарма хакимият органнарының берничә норматив хокукый акты законнарга туры китерелде. Төрле характердагы законнарны бозуларга чик куелды, меңләгән гражданнарның хокуклары торгызылды.
Прокурорлар инициативасы буенча элегрәк билгеле булган 2500 җинаять исәпкә куелган, әмма төрле сәбәпләр аркасында исәпкә алынмаган. 500 очракта җинаять эше кузгату турында карарларны юкка чыгару юлы белән законсыз җинаять эзәрлекләвеннән яклау тәэмин ителгән. Прокурорлар катнашында судлар тарафыннан 10 меңнән артык граждан һәм административ эш каралган. Прокурорлар күрсәтмәләре буенча, судларның кайбер карарларына югары инстанцияләр тарафыннан төзәтмәләр кертелгән. Прокурорлар тарафыннан дәүләт гаепләвен саклап калу өлкәсендә зур эш башкарылган. Алексеевск районында балигъ булмаган балаларны үтерү һәм газаплау факты буенча җинаять эшләренә нокта куелды; Казанда, Чаллыда, Спас һәм Тукай районнарында яшерен лабораторияләрдә наркотиклар җитештерү турында; Менделеевскта үтереш факты буенча; шулай ук Биектау районында таксистны үтерү факты буенча; Чистайда эшләгән «Татарские» төркеме катнашучысы лаеклы җәза алды.
"Җинаятьчелек үсеше Прокуратурадан хокук саклау органнары эшчәнлеген җайга салу буенча, барыннан да элек, балигъ булмаганнар һәм аларга карата җинаятьләргә каршы көрәш буенча өстәмә чаралар күрүне таләп итә", - диде Рөстәм Миңнеханов.
Аның сүзләренә караганда, шундый катлаулы вакытта гражданнарның, бигрәк тә зәгыйфь категорияләрдәге социаль хокукларын бозуларны ачыклауга һәм бетерүгә җитди игътибар бирергә кирәк. Авыр хәлдә калган кешеләрнең үзләрен язмыш кочагына ташланган итеп тоймавы мөһим. Балалы гаиләләр, эшсез калган гражданнар, кече бизнес законнарда каралган ярдәмне алырга тиеш.
Прокуратура өчен иң актуаль мәсьәләләрнең берсе булып, аеруча авыл хуҗалыгы предприятиеләрендә хезмәт хакын тулысынча һәм вакытында түләүне контрольдә тоту, аның минималь күләменнән ким булмаган хезмәт хакы, шулай ук «соры хезмәт базары» белән көрәшү тора.
Гражданнар акчасын җәлеп итеп йортлар төзү проблемасы да социаль яктан әһәмиятле. Бурычлар арасында – элеккеге схема буенча төзелеп килә торган йортларны төзү срокларын үтәүне һәм эскроусчетлар кулланып, өлешләп төзүдә катнашу турында килешүләр төзү тәртибен контрольдә тоту.
Прокуратура органнарының өстенлекле бурычларыннан берсе – коррупциягә каршы тору. Мәнфәгатьләр каршылыгын булдырмау һәм җайга салу – коррупцияне кисәтүнең иң нәтиҗәле механизмы. Бу юнәлештә эшне көчәйтергә кирәк.
Элеккечә үк Прокуратура бурычлары арарсында илкүләм проектлар кысаларындагы чараларны гамәлгә ашыру калырга тиеш. Һәр бүлеп бирелгән сум максатка барып җитәргә тиеш. Бюджет акчаларын урлау, аларны максатсыз куллану – бу, ахыр чиктә, республиканың алга таба планлы үсешенә җитди комачаулык.
"Татарстан Республикасы Прокуратурасы коллективы үз алдына куелган бурычларны үти алыр дип ышанам", - диде Рөстәм Миңнеханов.
Аннары дәүләт бүләкләре һәм ведомство тамагалары белән алдынгы хезмәткәрләрне бүләкләү тантанасы узды.